Gdzie kupimy ser prosto od producenta? Dolnośląskie serowarnie i gospodarstwa

Zebraliśmy miejsca, gdzie znajdziemy naturalny wiejski twaróg, jogurt, zsiadłe mleko czy rzemieślniczy ser – kozi, krowi lub owczy. Na liście są gospodarstwa oferujące świeże i naturalne produkty z mleka własnych zwierząt, bez sztucznych dodatków. Jest też kilka serowarni, które z ogromną wiedzą i pasją wytwarzają sery długo dojrzewające, które mogą śmiało konkurować z serami francuskimi czy holenderskimi. Polecamy!

Kamil Holajda swój pierwszy ser zrobił już jako uczeń gimnazjum, profesjonalną wiedzę zdobywał na specjalistycznych szkoleniach i podczas pobytu w permakulturowym gospodarstwie rolnym w Lubece. Dziś jest najmłodszym, a już w tej chwili jednym z najbardziej utytułowanych polskich serowarów.

Ma własne zwierzęta – kozy i owce, którymi opiekuje się obecnie jego kolega w gospodarstwie za Miliczem – to przyjazne, zielone tereny, gdzie zwierzęta karmione są naturalnie. Częściowo dokupuje też mleko. W planach ma własną hodowlę owiec w pobliżu serowarni, z pełnym poszanowaniem dobrostanu zwierząt.

Niewielką serowarnię w Bielawie koło Długołęki zbudowali rodzinnie. Sery mają tam świetne warunki do dojrzewania – odpowiednią wilgotność i temperaturę. Dojrzewają od 3 do 6 miesięcy. Przy serowarni działa sklepik, czynny w piątki i w soboty.

Znajdziemy tu sery długo dojrzewające, rewelacyjną kozią i owczą goudę. Jednym z hitów jest Rudy Kozak (ser kozi długo dojrzewający o wyrazistym aromacie), bardzo popularny jest także ser Łąkowy robiony z owczego mleka w okresie, kiedy owce się wypasają – jest maślany, wyraźny w smaku i ma elastyczną strukturę, dojrzewa 5 miesięcy. Owcza gouda to mocno dojrzały ser, o głębokim, lekko orzechowym smaku. W październiku zdobyła Grand Prix festiwalu Wielkie SERwowanie.

Wielbicieli zjednało też sobie Halloumi owcze (ser z masy parzonej). Pan Kamil robi też twaróg owczy i kozi, ser owczy solankowy w typie fety i ala bunc. Kupimy też u niego smaczne owcze gęste jogurty w szklanych opakowaniach.

Sklepik Sylwii Sikory działa od stycznia, ale wytwarzane przez nią świeże sery podpuszczkowe od lat są dobrze znane okolicznym mieszkańcom. Powstają na bieżąco z różnymi dodatkami np. z czarnuszką, z kozieradką, orzechem włoskim, czosnkiem niedźwiedzim, suszonymi pomidorami, pieprzem czy wędzoną papryką.

W sklepiku dostaniemy też świeże mleko za 3 zł w butelce zwrotnej i wyrabiane przez panią Sylwię masło. Są też jogurty i śmietana – słoiczki są  z kaucją – oraz jaja wiejskie od kur z wolnego wybiegu. Mleko i nabiał pochodzi z rodzinnego gospodarstwa prowadzonego przez Sylwię Sikorę wspólnie z mężem – hodują krowy i kury.

Z wyprzedzeniem można zamówić pierogi, krokiety i naleśniki, które robi siostra pani Sylwii (trzeba dzwonić – Emilia Świderska tel. 882743878).

Sklep czynny jest w każdy wtorek i czwartek od godziny 9 do 16, w sobotę od 9 do 14.

W Holendrach przy ul. Bajkowej, nieopodal lasu, swoje miejsce na świecie znaleźli Magdalena i Piotr Hupało. Hodują kozy – stado liczy ponad sto kóz – a w ich gospodarstwie kupimy sery i mleko kozie. Twaróg i sery podpuszczkowe naturalne bądź z dodatkami (czarnuszka, kozieradka), sery typu feta w solance lub zalewach z czosnkiem (np. znakomita fettina z czosnkiem i czosnkiem niedźwiedzim), chili i suszonymi pomidorami, a także sery wędzone.  Serwatka i mleko kozie są w szklanych butelkach zwrotnych.

Niedaleko Prusic, pomiędzy przepięknym parkiem krajobrazowym „Dolina Baryczy” a „Wzgórzami Trzebnickimi” Honorata Majda dba o ponad setkę kóz. W jej rodzinnym gospodarstwie mleko kozie wytwarza się w sposób profesjonalny od 5 lat. W ofercie m.in. wegetariański ser paneer, który powstaje z mleka koziego i świeżo wyciśniętego soku z cytryny, miękki podpuszczkowy ser Koziołek z różnymi dodatkami (chilii, czarnuszka, kozieradka, pieprz cytrynowy), pasty twarogowe. Ciekawy jest Świeżak w popiele z czarną skórką i marmurkowym wnętrzem. Serowarka szczególnie poleca jogurt kozi, naturalny, bez dodatku mleka w proszku, mniej gęsty niż jogurty powszechnie dostępne w sklepach.

Na miejscu w gospodarstwie w Kaszycach kupimy sery twarogowe, dojrzewające, miękkie i półmiękkie, jogurty, kefiry, serwatkę i sery wędzone.

Joanna Maślukiewicz hoduje kozy w typie kozy alpejskiej i barwnej uszlachetnionej, toggenburskiej, z pełnym poszanowaniem ich dobrostanu. Stado liczy 60 kóz matek, które wychowują przez 3 miesiące koźlęta i pasą się na 5 hektarach bogatych łąk oraz w młodnikach leśnych. Z wolnego wybiegu korzystają przez cały rok, także zimą. Gospodarstwo jest ekologiczne, certyfikowane. Działa tu serowarnia, piekarnia, kozi dom oraz dziki ogród pełen chwastów wraz z permakulturowym warzywniakiem.

Z koziego mleka pani Joanna wyrabia sery młode, krótko dojrzewające, pleśniowe oraz długo dojrzewające w typie goudy. Wypieka też chleby z dodatkiem serwatki, w tradycyjnym piecu chlebowym opalanym olchą.

Przy serowarni co piątek otwiera się sklepik gospodarski. Jego asortyment zgodny jest z porami roku. Oprócz serów i twarogów, można tu kupić np. pierogi, chrupiący i pachnący chleb czy bułki na podmłodzie, drożdżówki, przetwory, octy, oleje, musztardy, pasty kanapkowe, mąkę dyniową i inne dyniowe smakołyki, pierniki czy baby ziemniaczane. Podczas spaceru po gospodarstwie można odwiedzić koziołki.

Sklep farmerski ze zdrową żywnością działa w Krzeszowie od kwietnia 2019 roku. W środku znajdziemy cały asortyment serów krowich, kozich i owczych z Wańczykówki, jogurty i masło oraz inne produkty z ich ekologicznego gospodarstwa.

Przez przeszklenie można zajrzeć do wnętrza serowarni i podejrzeć zespół przy pracy. A jest na co patrzeć, bo sery z Wańczykówki należą do czołówki serów zagrodowych w Polsce. Gospodarstwo nie stosuje żadnych konserwantów, a do wyprodukowania jednego kilograma sera zużywa się nawet dziesięć litrów mleka.

W krajowych konkursach ekologicznej żywności państwo Wańczykowie wygrali już wszystko, docenili ich nawet eksperci z Włoch i Francji. Obecnie mają około 30 krów i 70 hekatarów łąk i pól.

W sklepiku znajdziemy również zdrowe produkty wybranych innych regionalnych dostawców. Myster Wańczyk czy Górski Sudecki to sery, które dostarczą efektu wow najbardziej wyszukanej desce serów. Sklepik jest czynny do g. 18, ale państwo Wańczykowie mieszkają na miejscu i zdarza im się obsługiwać turystów po godzinach.

Od 17 lat Malwina Pasternak, z mamą Stanisławą, robią w Lutomierzu sery z mleka krowiego – nie mają własnego stada mlecznego, mleko pozyskują z sąsiednich gospodarstw.  Specjalizują się w serach typu gouda – świeżej i dojrzałej, naturalnej i z dodatkiem ziół. Prowadzą też warsztaty serowarskie dla dzieci. Serowarnia mieści się na terenie okazałego gospodarstwa rolnego z przełomu XVII i XIX wieku.

Przy serowarni działa sklepik gospodarski, gdzie oprócz serów kupimy też inne produkty prosto gospodarstwa, m.in. przetwory mleczne (jogurty, maślankę, masło, serwatkę), domowe przetwory z owoców i warzyw (m.in. marynaty warzywne, powidła brzoskwiniowe i jabłkowe z dodatkami, musy i sałatki), zakwasy na żurek i buraczane, syropy i soki, miody z własnej pasieki i jaja.

Raz w miesiącu – w każdą trzecią niedzielę miesiąca – na terenie gospodarstwa trwa jarmark produktów rolniczych z okolicy – Targi Zdrowej Żywności Prosto od Rolnika. Tego dnia wybór serów i innych produktów bezpośrednio od wytwórców jest jeszcze większy.

Czarny Bez, Łomnicka Zadyma, Sir Żubr czy Krowa w Popiele-  -to sery dobrze znane koneserom serów. Bożena i Daniel Sokołowscy, hodowcy kóz z pięknie położonego gospodarstwa w Łomnicy, to pionierzy serowarstwa zagrodowego w Polsce. Jako pierwsi odważyli się robić sery dojrzewające z mleka koziego.

Dziś zdobywają nagrody, i szczycą się własnym, wychowanym od podstaw stadem. Ich kozy karkonoskie (tak je nazywają) nie dają dużo mleka, ale są tutejsze, nie chorują i dobrze czują się w tych górskich warunkach.

Państwo Sokołowscy hodują też krowy i robią sery oraz nabiał krowi. Znajdziemy też u nich sery owcze, świeże i dojrzewające, jak Pecorino Zafferano e Pepe Nero, z dodatkiem pieprzu i szafranu.

Spotkacie ich – częściej panią Bożenę, podczas gdy pan Daniel dogląda kóz w gospodarstwie – w centrum Łomnicy niedaleko Jeleniej Góry, a dokładnie w  Łomnickiej Hali Mlecznej. To ich sklep firmowy,  połączony z serowarnią i dojrzewalnią.

Oprócz serów, kupicie u nich także jogurty, maślankę czy tradycyjne wiejskie masło – Sokołowscy wytwarzają to wszystko w zgodzie z naturą: nie stosują żadnych nawozów sztucznych ani pestycydów.

W malutkim wąwozie niedaleko Niemczy znajdziemy gospodarstwo ,w którym pan Maciej Forysiak robi wspaniałe sery kozie z niepasteryzowanego mleka.

Żyje tu około stu kóz, które pasą się na 15 hektarach łąk. Gospodarstwo jest ekologiczne i od lat ma certyfikat eko. Pan Maciej robi sery od 2004 roku, ma we Wrocławiu swoich wielbicieli i stałych klientów.

Kupimy u niego jogurt kozi bio, mleko kozie niepasteryzowane, niepasteryzowany twarożek kozi, ser kozi podpuszczkowy – naturalny i z przyprawami: bazylią, czosnkiem i suszonymi pomidorami, z kozieradką, z czarnuszką, z orzechem włoskim, z kminkiem. Są też sery wędzone.

Produkty można kupić bezpośrednio w gospodarstwie, gdzie są wystawione za ladą. Warto zadzwonić wcześniej, jeżeli wybieramy się tam z wizytą, ponieważ pan Maciej we wtorki i środy wozi zamówienia do Wrocławia (także do indywidualnych klientów), a w soboty spotkamy go we Wrocławiu przy ul. Tęczowej na bazarze Krótka Droga.

Agnieszka Lulis- Żak i Maciej Żak prowadzą swoje gospodarstwo w Strudze w Dolinie Czyżynki, wśród wzniesień Pogórza Wałbrzyskiego – to piękne okolice Książańskiego Parku Krajobrazowego.

Wytwarzają sery z mleka owczego i krowiego: świeże, wędzone, ser typu feta, bundz, bryndzę, sery twarogowo-podpuszczkowe i dojrzewające: owcze i krowie, Wśród rarytasów serowarni można wymienić np. ser krowi z kozieradką albo owczy ser Strugowy typu Manchego (z receptury włoskiej i hiszpańskiej, podpuszczkowy, długo dojrzewający). Sery są wytwarzane z ekologiczego mleka owczego i mleka krowiego bez GMO, bez sztucznych dodatków i stabilizatorów. W ofercie wkrótce pojawi się również szerszy wybór jogurtów z mleka krowiego.

Igor Pietrzyk i Jolanta Michułka-Pietrzyk – z wykształcenia ścisłowcy – od 10 lat wytwarzają w Ślubowie koło Góry sery z mleka krowiego o niepowtarzalnych walorach smakowych.

Do ich produkcji używają mleka niestandaryzowanego (zawartość tłuszczu i białka jest zmienna), niepasteryzowanego (nie jest poddawane wysokotemperaturowej obróbce cieplnej).

Mleko pozyskują od niedużego hodowcy, prowadzącego chów wybiegowy, ale mają też własne stado złożone z krów rasy Jersey i Siemental.

W ich ofercie znajdziemy sery podpuszczkowe dojrzewające: Gouda i Goudy smakowe – z Kozieradką, z Czarnuszką, z Pieprzem, z Czosnkiem Niedźwiedzim, Włoską (z czosnkiem, pomidorem i bazylią), na Wytłokach Winnych, z Marchewką, Tylżycki i Słoneczny na tzw. „surowym skrzepie”.

 Są też sery niedojrzewające, m.in. z bazylią, czosnkiem, kozieradką, ser grecki, z oliwkami, włoski, węgierski, polski, ziołowy, z lawendą oraz wiele innych niepowtarzalnych smaków.  

Państwo Pietrzykowie wytwarzają także twaróg i twarożki, ser typu ricotta, fetę, ser Grillowy typu halloumi, ser w zalewie, rolady i pasty serowe, masło i rolady maślane, a także jogurty i śmietanę.

Sery Ślubowskie są do nabycia przez cały tydzień  bezpośrednio w Serowarni lub w licznych  sklepach na terenie Wrocławia.

Gospodarstwo Rolne Szczypiorki od ubiegłego roku należy do sieci Dziedzictwa Kulinarnego Dolnego Śląska. Prowadzi je trzecie pokolenie rolników – Sylwia i Andrzej Szczypkowie.

Hodują świnie i krowy. Stado krów to obecnie około 40 zwierząt, które są wypasane na łąkach.

Państwo Szczypkowie uprawiają też rośliny z przeznaczeniem na pasze, którymi karmią zwierzęta. Jako nawóz wykorzystują obornik – co daje tzw. obieg zamknięty.

Mają własną ubojnię, przetwórnię i gospodarski sklepik. Oprócz wędlin czy kiełbas kupimy tu łącznie około 30 przetworów roślinnych i około 15 rodzajów przetworów mlecznych, w tym mleko prosto od krowy, nabiał, jogurty, sery podpuszczkowe czy sery wędzone z przyprawami.

Sklepik jest czynny w piątki w godz. 18-21 i w sobotę 8-12. Warto wcześniej zadzwonić i złożyć zamówienie. W wybrane dni kupimy tu także np. tradycyjne gołąbki, kaszę z pieczarkami, sernik domowy, jabłecznik czy rogaliki.

Stado Piotra Czudżaka liczy ponad setkę kóz. Znają je dobrze bywalcy Parku Krajobrazowego Doliny Bystrzycy, kozy pasą się niedaleko popularnych tras spacerowych na południu Wrocławia. Kozy żywione są w sposób ekologiczny, pozostają pod opieką weterynarza a mleko przy każdej dostawie do mleczarni badane jest w laboratorium.

Świeże schłodzone mleko kozie dostępne jest w gospodarstwie przez cały rok, na miejscu kupimy też ser kozi podpuszczkowy z mleka niepasteryzowanego w porcjach ćwierć- i półkilogramowych. Jest też serek ricotta, wytwarzany z serwatki, jogurt z mleka koziego pasteryzowanego.

W nowo otwartej serowarni na wrocławskim Szczepinie sery warzy Andrzej Sawicki. Przez wiele lat pracował w branży gastronomicznej, dziś także stara się łączyć smaki w nieoczywisty i zaskakujący sposób. Spod jego ręki wychodzi m.in. Matołek z pistacjami, świeży ser kozi w typie bundza z owocem aronii i orzechem włoskim czy Włoski Jednorożec. Są także sery z mleka krowiego: puszysta ricotta z ziołami, delikatny Żuławiak z dodatkiem czosnku niedźwiedziego czy też pikantny ser solankowy z chili i kolendrą. W ofercie znajdziemy też swojskie masło- krowie i kozie. Niebawem pojawią się jogurty.

Mleko pochodzi z lokalnych gospodarstw rolnych, które twórcy Serotoniny – Andrzej i jego żona Paulina Sawicka – sprawdzają osobiście, zwracając uwagę na to, w jakich warunkach żyją i czym karmione są zwierzęta.

Przy serowarni działa sklepik, którego szefową jest Paulina.

Przeczytajcie też:

** Dlaczego Dolny Śląsk to ulubiony serowarski region Gieno Mientkiewicza